Opryszczka wargowa – czasami nazywana opryszczką – to częsty problem skórny wywoływany przez wirus opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1).

Chociaż zazwyczaj nie jest niebezpieczna, jest zaraźliwa, często bolesna i ma tendencję do nawrotów.

Dzieje się tak, ponieważ wirus pozostaje w organizmie przez całe życie, ukrywając się w komórkach nerwowych i reaktywując się po wykryciu.

Co wywołuje opryszczkę wargową?

Główną przyczyną jest wirus HSV-1, często przenoszony w dzieciństwie poprzez bliski kontakt, taki jak całowanie się lub dzielenie się przedmiotami. Po pierwszym zakażeniu wirus osadza się w organizmie i może pozostawać nieaktywny przez długi czas.

HSV-1 różni się od HSV-2, który częściej wiąże się z wykwitami narządów płciowych – ale każdy z tych wirusów może wpływać na różne obszary w zależności od sposobu, w jaki jest przenoszony z osoby na osobę.

Co może wywołać wykwit?

Nawet jeśli wirus jest „uśpiony”, pewne sytuacje mogą go obudzić i spowodować zaostrzenie:

Stres (psychiczny lub fizyczny)

Choroba (np. przeziębienie lub gorączka)

Niska odporność

Zmiany hormonalne (np. w trakcie miesiączki)

Ekspozycja na słońce (szczególnie na usta)

Zmęczenie lub brak snu

Wykwity zwykle objawiają się owrzodzeniami wokół ust, nosa, brody lub policzków.

Na co zwrócić uwagę

Opryszczka często daje sygnały ostrzegawcze przed pojawieniem się:

Mrowienie, swędzenie lub pieczenie

Zaczerwienienie lub obrzęk w okolicy ust

Następnie w ciągu 24–48 godzin:

Pojawiają się pęcherze, często w skupiskach

Wypełniają się płynem, pękają i tworzą strup

Gojenie trwa zazwyczaj 2–4 tygodnie

Wczesne rozpoczęcie leczenia może złagodzić objawy i zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby.

Jak leczyć

Nie ma trwałego lekarstwa, ale leczenie może pomóc:

Leki przeciwwirusowe (takie jak acyklowir lub walacyklowir) działają najlepiej, jeśli zostaną zażyte przy pierwszych objawach.

Kremy bez recepty z dokozanolem lub lidokainą łagodzą ból i obrzęk.

Środki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen lub acetaminofen, pomagają zmniejszyć dyskomfort.

Naturalne sposoby na lepsze samopoczucie

Niektóre naturalne opcje mogą ukoić skórę:

Aloes – pomaga ukoić podrażnioną skórę.

Melisa lekarska – może przyspieszyć gojenie i zapobiegać nowym wypryskom.

Olejek z drzewa herbacianego – ma właściwości przeciwwirusowe (rozcieńczyć przed użyciem).

Wazelina lub balsam do ust – nawilżają i chronią ranę.

Zapobieganie nawrotom.

Aby zmniejszyć ryzyko nawrotu opryszczki:

Zarządzaj stresem.

Dużo odpoczywaj.

Chroń usta filtrem SPF, gdy przebywasz na zewnątrz.

Dbaj o zdrowie dzięki:

Zbilansowanej diecie.

Regularnej aktywności.

Dobrej nawodnienie

regularny sen

Jak powstrzymać rozprzestrzenianie się

Opryszczka wargowa może łatwo przenieść się na inne osoby, zwłaszcza gdy jest aktywna:

Unikaj bliskiego kontaktu (np. całowania) podczas zaostrzenia choroby

Nie dziel się:

Produktami do ust

Napojami, jedzeniem ani sztućcami

Ręcznikami lub serwetkami

Często myj ręce

Nie dotykaj twarzy ani oczu podczas nawrotu choroby

Kiedy udać się do lekarza

Powinieneś zwrócić się o pomoc lekarską, jeśli:

Często pojawiają się nawroty choroby (ponad 6 razy w roku)

Opryszczka jest bardzo bolesna lub utrzymuje się dłużej niż zwykle

Zauważasz opryszczkę w okolicy oczu

Masz schorzenie, które osłabia Twój układ odpornościowy

Nadzieja na przyszłość

Nie ma jeszcze lekarstwa, ale badania trwają. Badane są nowe metody leczenia, szczepionki, a nawet technologie edycji genów. Naukowcy pracują nad lepszymi metodami zapobiegania i leczenia HSV-1.

Podsumowanie

Opryszczka wargowa może być uciążliwa, ale można ją leczyć. Dzięki mądrym nawykom, wczesnej opiece i wsparciu lekarza możesz ograniczyć liczbę zachorowań i chronić osoby w swoim otoczeniu. Bądź na bieżąco, bądź przygotowany – i nie wahaj się zapytać swojego lekarza, co jest dla Ciebie najlepsze.