Europejski Bank Centralny (EBC) wydał nietypowe ostrzeżenie, apelując do gospodarstw domowych o przechowywanie w domu niewielkiej ilości gotówki na wypadek przyszłych kryzysów.
Zalecenia, opublikowane w nowym raporcie „ Keep Calm and Carry Cash” , zalecają posiadanie od 70 do 100 euro na osobę na pokrycie podstawowych potrzeb przez okres do 72 godzin.
Wytyczne te stoją w sprzeczności z globalnym trendem stopniowego zastępowania pieniądza fizycznego płatnościami cyfrowymi. Jednak obawy EBC dotyczą nie tyle technologii, co odporności.
Analitycy przeanalizowali cztery destrukcyjne wydarzenia – grecki kryzys zadłużenia państwowego z 2008 roku, pandemię COVID-19, inwazję Rosji na Ukrainę w 2022 roku oraz ogólnokrajową przerwę w dostawie prądu w Hiszpanii w kwietniu ubiegłego roku – zanim doszli do wniosku, że gotówka pozostaje kluczowym zabezpieczeniem w czasach zawirowań.
Dlaczego EBC chce mieć gotówkę pod ręką

W pierwszych miesiącach pandemii COVID-19 w 2020 roku wypłaty gotówki w strefie euro wzrosły o ponad 140 miliardów euro, w porównaniu ze standardowym rocznym wzrostem o 55 miliardów euro. Podobny wzrost miał miejsce na początku wojny na Ukrainie, kiedy wypłaty w krajach sąsiednich wzrosły o 36 procent.
Niedawna, masowa awaria zasilania w Hiszpanii w kwietniu 2024 roku, która trwała niecałe 24 godziny, wywołała falę wypłat z bankomatów zaraz po przywróceniu zasilania. EBC zauważa, że nawet w obszarach, gdzie nie doszło do awarii, odnotowano gwałtowny wzrost popytu na gotówkę, co odzwierciedla brak zaufania społecznego do niezawodności systemów cyfrowych w czasie kryzysów.
Psychologiczna wartość gotówki

Według autorów badania, Franceski Faelli i Alejandra Zamory-Péreza, gotówka zapewnia „użyteczność zarówno praktyczną, jak i psychologiczną”. Jej namacalna natura zapewnia komfort i poczucie kontroli, a jej funkcjonalność offline staje się niezbędna, gdy sieci cyfrowe przestają działać.
Mimo że na terenie Europy obserwuje się spadek wykorzystania pieniędzy fizycznych, EBC stwierdza, że gotówka pozostaje jedyną niezawodną ochroną dla zwykłych obywateli, gdy zaufanie, infrastruktura lub technologia są poddawane próbie.