Wyobraź sobie uporczywe oparzenie, które bez wyraźnego powodu zamienia się w pasmo pęcherzy na skórze.

Tak często zaczyna się półpasiec, wirusowa infekcja popularna u osób po 50. roku życia, ale wciąż słabo poznana.

Choroba ta, związana z wirusem ospy wietrznej, atakuje głównie osoby starsze lub te z osłabionym układem odpornościowym.

Co warto wiedzieć o tym schorzeniu, które choć subtelne, może mieć trwały wpływ na jakość życia?

Co to jest półpasiec?

Półpasiec, zwany także wirusem ospy wietrznej i półpaśca, powstaje w wyniku reaktywacji wirusa ospy wietrznej i półpaśca. Ten ostatni pozostaje uśpiony w organizmie po przebyciu ospy wietrznej – często w dzieciństwie – i czasami ujawnia się ponownie po wielu latach. Guz lokalizuje się w nerwach czuciowych, co wyjaśnia silny ból, który zwykle poprzedza wysypkę.

Oznaki ostrzegawcze półpaśca

Choroba zaczyna się zwykle od miejscowego bólu, często opisywanego jako pieczenie, mrowienie lub nadwrażliwość na dotyk. Następnie pojawiają się zgrupowane, czerwone pęcherze, najczęściej tworzące pas po jednej stronie ciała, szczególnie na klatce piersiowej lub twarzy. Tej fazie mogą towarzyszyć inne objawy:

Gorączka

Znaczne zmęczenie

Bóle głowy

Dreszcze

Wrażliwość na światło

Czy półpasiec jest zaraźliwy?

Tak i nie. Osoba chora na półpasiec nie zaraża bezpośrednio tą chorobą. Z drugiej strony, jeśli nigdy nie chorowałeś na ospę wietrzną i nie byłeś przeciwko niej szczepiony, kontakt z płynem w pęcherzykach może doprowadzić do pierwszego zakażenia… w postaci ospy wietrznej. Wirus może wówczas pozostać w organizmie w stanie uśpienia, co stwarza ryzyko zachorowania na półpasiec. Należy zatem zachować ostrożność, zwłaszcza w przypadku osób z obniżoną odpornością, kobiet w ciąży i niemowląt.

Jak złagodzić objawy i leczyć półpasiec?

Leczenie opiera się przede wszystkim na szybkiej interwencji. Przy pierwszych objawach należy zgłosić się do lekarza. Leki przeciwwirusowe, takie jak acyklovir lub walacyklovir, są najskuteczniejsze, gdy podaje się je w ciągu pierwszych 72 godzin. Leczenie można uzupełnić poprzez:

Środki przeciwbólowe łagodzące ból

Zimne kompresy, kąpiele owsiane lub płyn kalaminowy łagodzą swędzenie

Odpoczynek i dobre nawodnienie

Powikłanie, na które należy zwrócić uwagę: neuralgia postherpetyczna

U około jednej na dziesięć osób półpasiec może spowodować przewlekły ból zwany neuralgią postherpetyczną. Nawet po ustąpieniu zmian skórnych, ból może utrzymywać się przez kilka miesięcy lub nawet lat. To powikłanie częściej występuje u osób starszych i może poważnie wpływać na jakość życia, powodując: zaburzenia snu, izolację społeczną, ograniczenie codziennych aktywności itp.

Zapobieganie półpaścowi: szczepionka, Twój najlepszy sojusznik

Od 2017 roku we Francji zaleca się stosowanie szczepionki Shingrix osobom w wieku 65 lat i starszym, a osobom z obniżoną odpornością – osobom w wieku 18 lat i starszym. Zapewnia ponad 90-procentową ochronę przed półpaścem i jego powikłaniami. W przeciwieństwie do starszej szczepionki Zostavax (która została wycofana ze sprzedaży), Shingrix nie zawiera żywego wirusa, dzięki czemu jest bezpieczniejsza dla osób podatnych na zakażenie.

Szczepionka jest zalecana:

Dla osób dorosłych w wieku 65 lat i starszych

Dla osób z obniżoną odpornością (od 18 roku życia)

Dla tych, którzy już mieli półpasiec (ponieważ istnieje możliwość nawrotu choroby)

Podsumowując: czujność i zapobieganie

Półpasiec to coś więcej niż tylko wysypka. Jest to bolesna i czasami uciążliwa choroba wirusowa, której można w dużym stopniu zapobiegać dzięki szczepieniom. Zwracając uwagę na pierwsze objawy i działając szybko, można ograniczyć ostry ból i długotrwałe powikłania. Jeśli masz ponad 65 lat lub jesteś w grupie zwiększonego ryzyka, skonsultuj się z lekarzem.